Creativiteit ontwikkelen, door je beperkend denken “af te koppelen”

Hoe kan je creativiteit ontwikkelen, als je niet creatief bent?

Kunnen niet creatieve mensen creativiteit ontwikkelen? In mijn cursus Schilderavontuur krijg ik regelmatig mensen die zeggen: “Ik ben niet creatief.” Soms zeggen ze daarna “Nou ja, elk mens is creatief” Maar dan hoor ik de twijfel, die volhoudt: “alleen ik ben dus niet creatief.”

Ik geloof echt dat elk mens creatief is. De gedachte van “ik ben niet creatief” is aangeleerd. Of doordat anderen je creatieve werk afkeurden. Of doordat je hoofd mooiere plaatjes eiste, waar je nooit aan kon voldoen. Vervolgens heeft je denken elk creatief moment gebruikt om zijn gelijk kon aantonen. Je maakte iets en je dacht: “Zie je wel, dat klopt niet.” of “Dat is niet mooi.” of “De buurman doet het beter.” etc. ect. Je zag dat je niet creatief was. Puur omdat je je eigen creativiteit niet kon waarnemen!

Kan jij mijn creativiteit ontwikkelen?

Toch willen de “niet creatieve mensen” , die naar mijn cursus komen, wel graag creatief zijn. Hun verlangen naar creativiteit is groter, dan hun overtuiging niet creatief te zijn. Ze blijven hopen op een oplossing voor hun probleem. Maar ze zijn tegelijkertijd bang voor de volgende teleurstelling. Moedig, twijfelend, angst voelend en met een groot creatief verlangen komen ze op mijn cursus.

Ik leg hen dan uit dat het probleem niet bij hun creativiteit ligt, of hun creatief vermogen (alles is te leren), maar in het denken. De gedachte: “Ik ben niet creatief” klopt niet! Zolang die gedachte in jou als waar wordt gezien, kan ik je niet leren om creatief te zijn. Wat je ook doet, het is nooit creatief genoeg. Je creëert dus al denkend je eigen creatieve teleurstelling!

Die ontdekking is soms schrikken: het kan toch niet dat mijn gedachte niet waar is! Maar na een poosje wennen, werkt het enorm bevrijdend.

Leer je los te koppelen van de gedachte

Creativiteit kan pas echt ontstaan, als jij je leert loskoppelen van de gedachte “Ik ben niet creatief.” Dan ontstaat er ruimte om te spelen, te ontdekken en te groeien. Om “fouten” te maken zonder dat je jezelf er voor afstraft met de zin: “Zie je wel…je bent niet creatief.” Er zijn namelijk geen fouten, alleen ontdekkingen hoe iets anders werkt dan je verwacht had. Wie dat door krijgt, kan zich loskoppelen van de beperkende gedachte en creatieve speelruimte creëren.

De gedachte “Ik ben niet creatief” heeft vele vormen

Maar ons denken is ook heel creatief! Als “Ik ben niet creatief” niet meer geaccepteerd wordt, kunnen er andere, vergelijkbare gedachten ontstaan. “Het is niet mooi.””Het is saai.” “Ik heb techniek nodig voordat ik wat kan doen.” “Ik moet mijn tijd beter (= nuttiger) besteden, dus waarom creatief zijn?” etc etc. Zelfs bij creatieve mensen komen dergelijke gedachten regelmatig langs. Het hoort bij het creatieve proces.

Ontdek je belemmering en zet een stap

Ontdek welke belemmerende gedachten jij hebt (of beter gezegd gebruikt) om je creativiteit aan banden te leggen. Deze ontdekking is een belangrijke stap in je helingsproces. De tweede stap is het waarheidsgehalte verkleinen. In plaats van de gedachte klakkeloos te geloven en er naar te handelen, zet je er een vraagteken bij. Is dit werkelijk waar? Wat zou ik doen als deze gedachte niet waar zou zijn? Soms is dat voldoende om de belemmering te doorbreken. Je kunt je creativiteit ontwikkelen.

Maar soms blijft de gedachte als waar-zijnd. Schakel dan terug naar je gevoel, je verlangen naar creativiteit. Welk eerste babystapje kan ik zetten in de richting van mijn verlangen? Je doorbreekt het stop-patroon, door in de actie te gaan. Zo geef je creativiteit weer de ruimte.

Zes basisregels

Gebruik de volgende veiligheidsregels, om jouw creativiteit te ontwikkelen en te beschermen tegen die belemmerende gedachten.

1. Het dient nergens toe. 

   Wees heerlijk nutteloos! Je creativiteit hoeft nergens voor te dienen. Niet voor iets maken aan de muur, niet voor jouw persoonlijke ontwikkeling, niet als jouw uitlaatklep, niet om jouw identiteit bevestigend etc etc. Het mag natuurlijk best mooi aan de muur hangen, of inzichten geven, maar het hoeft niet! Zet je creativiteit niet onder druk.

2. Zorg dat creatieve materialen zichtbaar klaarstaan.

   Laat je verleiden! Herinner jezelf aan je creatief verlangen. Een kleurboek en kleurpotloden. Een mooi tijdschrift, schaar en lijm en een dummy, of wat tubetjes verf en een klein palletje etc etc. Hoe minder je hoeft te doen om te beginnen, des te groter de kans dat je begint.

3. Maak creativi-TIJD 

   Maak een afspraak met jezelf, wanneer je creatief bent. Plan het in, in je agenda en houd je er ook aan. Ook al hoor je belemmerende gedachten: jij hebt een creatieve afspraak met jezelf. Ook al ben je moe (een zeer vaak gebruikte reden om niet creatief te zijn), doe het toch. Of plan een afspraak samen met een ander. Samen ben je makkelijker creatief.

4. Je mag alles maken!

   Je werk mag verschrikkelijk zijn, kinderachtig, lelijk, onherkenbaar, chaotisch, zonder techniek, origineel, prachtig, enthousiasmerend, subliem etc. Het maakt niet uit WAT je maakt, het belangrijkste is DAT je maakt.

5. Creativiteit is voor jezelf. 

   Alles wat je maakt, mag je voor jezelf houden. Niemand hoeft het te zien. Niemand hoeft er een oordeel over te vellen (zelfs jezelf niet!!). Het is gewoon een moment om lekker bezig te zijn, meer niet.

6. Nodig negatieve gedachten niet uit op de koffie!

   Geef je negatieve gedachten geen extra aandacht. Want zodra je ze gelooft, ga je er verder over nadenken. Krijg je een rotgevoel en heeft creativiteit geen kans meer. Vervolgens denk jij: “Zie je wel: ik ben niet creatief.” Zie negatieve gedachten als die vervelende buurvrouw, die voor de zoveelste keer aanbelt om te klagen. Je kent haar verhalen al lang. Van naar haar luisteren word je lamlendig. Het lost ook niets op, want wat je ook doet, ze blijft aanbellen. Doe de deur niet open. Nodig haar niet uit voor de koffie!. Laat haar lekker bellen. Als jij je op positieve dingen richt, namelijk op jouw creatieve verlangen, zal zij ergens anders gaan aankloppen. Als ze toch aanbelt, kan je denken “Niets aan de hand, het is de buurvrouw.” Als je ontdekt dat ze vervolgens via de achterdeur toch aan jouw creativiteitstafel is gaan zitten (want zo vasthoudend is ze!), stuur haar dan gerust, met al haar nieuwe klaagpraatjes, via de voordeur naar buiten.je had immers al een afspraak. Een creativi-TIJD afspraak met jezelf. Niet met haar.

Meer weten?

In Groningen geef ik de cursus Schilderavontuur. Omdat Groningen voor veel mensen te ver weg is, geef ik ook coaching via skype. Of kan je een Skype-traject volgen aan de hand van het boek The Artist Way. Momenteel ontwikkel ik ook een online training! Daarin ga je met veel kleine creatieve oefeningen jouw creativiteit ontdekken en de creatieve belemmeringen uit de weg ruimen. De verwachting is dat deze begin volgend jaar gereed zal zijn. Als je daar meer over wil weten, mail me gerust op info@vanuitjebron.nl